Online schaken populairder dan ooit: de virtuele hausse aan het bord

Het valt niet te ontkennen dat tegenwoordig een groot deel van ons leven zich online afspeelt. Het web is een platform geworden om werk te doen waar we ook zijn, om ideeën uit te wisselen met vrienden en vreemden of om nieuwe dingen te leren. Maar bovenal leunt de hele amusementsindustrie nu zwaar op de veelzijdige mogelijkheden van het internet.

Of het nu gaat om het streamen van films, het uitdagen van ons geluk bij ComeOn online Baccarat in het online casino of het spelen van videogames tegen digitale tegenstanders. Het is dus geen verrassing dat ook bordspellen in digitale vorm een grote aanhang vinden en steeds meer te vinden zijn. Zelfs het klassieke schaakspel kent een geheel nieuwe vraag. En dat ondanks het feit dat het waarschijnlijk decennia lang meer als een niche werd beschouwd.

Waar komt deze nieuwe trend vandaan? Wat is er anders aan schaken op het scherm dan op het echte bord en waar kan men deze hobby uitoefenen? Wij willen dit spannende onderwerp hier toelichten.

Wat heeft bijgedragen aan het nieuwe verlangen naar schaken

In feite kan het worden omschreven als een combinatie van verschillende gelukkige omstandigheden die precies op het juiste moment kwamen om het schaken te bevrijden van zijn stoffige, ouderwetse imago. Het had immers lange tijd de reputatie alleen iets te zijn voor gezette oudere heren of voor sociaal verlegen nerds met een bovengemiddeld IQ. Dat is nu definitief veranderd, en daarvoor zijn verschillende factoren tegelijk verantwoordelijk.

Veel mensen zijn op zoek naar nieuw werk. Dit is een van de redenen waarom ze een nieuwe interesse in het spel kregen. Velen willen misschien ook hun eigen grijze massa stimuleren en op deze manier andere mensen leren kennen. Zo is het aantal nieuwe inschrijvingen op schaakplatforms en in schaakclubs de afgelopen maanden toegenomen. Er was dus een nieuwe bereidheid onder de mensen om het spel een kans te geven.

Deze belangstelling werd ook aangewakkerd door Hikaru Nakamura, een schaakgrootmeester met een indrukwekkend aantal volgers op het streamingplatform Twitch. De Amerikaan met Japanse roots inspireert meer dan een miljoen mensen met zijn kanaal. Met zijn doordachte spel en sympathieke persoonlijkheid heeft hij een belangrijke bijdrage geleverd aan het wekken van de schaakambitie bij veel amateurs.

Inmiddels is hij allang een succesvolle e-sportman die zijn brood verdient met schaken terwijl enthousiaste fans over zijn schouder meekijken. Hij is zelfs doorgedrongen tot de lijst van 's werelds beste streamers op Twitch. Wie had gedacht dat het mogelijk zou zijn de massa te inspireren met zo'n schijnbaar nuchter onderwerp als schaken?

Het thema schaken heeft ook een verdere impuls gekregen door een miniserie op Netflix genaamd "The Queen's Gambit", die al meer dan 63 miljoen kijkers heeft weten te boeien. The Queen's Gambit" won terecht een Golden Globe naast vele andere prijzen en wordt beschouwd als de meest succesvolle Netflix-miniserie aller tijden.

Het plot draait om de hoofdpersoon Beth, die zich dankzij haar schaaktalent een weg naar de top vecht in deze door mannen gedomineerde jaren '60 ploeg. Een jong meisje dat opgroeit in een weeshuis en ook nog eens worstelt met een verslavingsprobleem weerspiegelt zeker niet het wijdverbreide beeld van het typische schaakgenie. Des te meer mensen voelden zich erdoor aangesproken en leerden het schaken van een geheel nieuwe kant kennen.

Dat de denksport steeds meer aanzien heeft gekregen, maar ook een jong, modern imago, is mede te danken aan de Noor Magnus Carlsen. Hij is sinds 2013 wereldkampioen schaken en is nu ook de onbetwiste kampioen in blitz en snelschaken. Een coole kerel die zijdelings als model werkt en veel in de media aanwezig is, is natuurlijk ook een uitstekend voorbeeld van hoe schaken allesbehalve saai is.

Wat onderscheidt het gewone schaken van de variant op internet

In principe zijn de verschillen zeer klein. De spelregels blijven online hetzelfde, zo gelden voor de uitvoering van een zet dezelfde tijdslimieten, afhankelijk van de gekozen spelvariant. In tegenstelling tot face-to-face schaken heb je bij online schaken echter meer mogelijkheden om uit te kiezen. Allereerst kun je tegen de computer of tegen een echte persoon spelen.

Als je al met een vriend hebt afgesproken om te spelen, kun je gewoon een toegangscode voor het spel genereren, die je met de ander deelt om als het ware in een privékamer tegen elkaar te spelen. Als je nog geen teamgenoot hebt, wijst de schaakserver je een geschikte tegenstander toe. Aan elke speler wordt  een rangnummer toegekend op basis van de voorgaande wedstrijden, zodat deelnemers van gelijke sterkte tegen elkaar zullen spelen. 

In feite helpt het spelen op internet velen om een betere tactiek te ontwikkelen, wat te maken heeft met het verticale toezicht op het digitale bord. Het oog internaliseert de patronen beter, terwijl de hersenen bepaalde muisbewegingen onthouden. Op deze manier worden karakteristieke bewegingen veel beter onthouden en kan de situatie op het veld visueel sneller worden begrepen.

Wat zijn de opties voor online schaken

Er is een ruime keuze om de juiste aanbieder  te vinden. Dankzij het internet is uitgaan niet meer nodig om deze te vinden. Enerzijds zijn veel schaakclubs begonnen de digitale spelvariant in hun aanbod op te nemen, zodat je vaak online op hun websites kunt spelen. Anderzijds zijn er enkele zeer gerenommeerde schaakservers die ook op internationaal niveau spelers bij elkaar brengen. Het grote voordeel hiervan is dat je ook online aan je eigen vaardigheden kunt werken.

Er zijn onder andere oefeningen beschikbaar waarbij het doel is om bepaalde schaakzetten te internaliseren. Handige leervideo's, gestructureerde lessen en praktische trainingseenheden voor tussendoor helpen om steeds meer ervaring op te doen. Elk niveau komt aan bod, zodat zowel beginners als gevorderden aan hun trekken komen. Andere geweldige hulpmiddelen analyseren je eigen speelgedrag om het leereffect te vergroten.

De spelopties omvatten vaak toernooien naast gewone spellen. Snelschaken en blitzschaken zijn bijzonder populair onder de gebruikers. Terwijl je bij snelschaken tussen de 10 en 60 minuten hebt voor de volledige partij, is dat bij blitzschaken minder dan 15 minuten - meestal slechts 5. Sommige platforms worden gefinancierd door reclame, terwijl andere werken met jaarlijkse vergoedingen voor het gebruik, waardoor de prijzen echt hanteerbaar blijven.