Erkenning van PTSS als beroepsziekte?

Wat is PTSS?

Bij Schakenraad Advocaten staan wij al geruime tijd (voormalig) politiemedewerkers, militairen of veteranen bij die kampen met een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Een posttraumatische stressstoornis kan ontstaan nadat iemand een traumatische gebeurtenis heeft meegemaakt, zoals confrontaties met geweld of dood. De klachten bij PTSS kunnen per persoon verschillen, maar hebben vaak een grote impact op de betrokkene en hun omgeving.

Landelijke regeling

Bij de politie en bij Defensie bestaat er een landelijke regeling voor (voormalige) medewerkers met PTSS. Bij deze landelijke regeling staat de vraag centraal of de PTSS als beroepsziekte kan worden erkend. Van een beroepsziekte is sprake als er een oorzakelijk verband is tussen het beroep of de werkomstandigheden en de geconstateerde ziekte. In dat geval kan aanspraak worden gemaakt op een aantal rechtspositionele voorzieningen, waaronder smartengeld. 

Buitensporigheidscriterium

Een volgende stap is dan aansprakelijkheid, op grond waarvan de restschade kan worden verhaald. Hiervoor geldt het ‘buitensporigheidscriterium”. Het is vaste rechtspraak dat er sprake moest zijn van factoren die – objectief bezien – een buitensporig karakter dragen in verhouding tot het werk of de werkomstandigheden.

Wijziging van oordeel

De Centrale Raad van Beroep (CRvB)was voorheen van oordeel dat zeer ingrijpende omstandigheden (een confrontatie met dodelijke slachtoffers of ernstige dreiging van geweld bijvoorbeeld), maar inherent zijn aan de functie van bijvoorbeeld brandweerman of politieambtenaar, in beginsel niet als buitensporig werden aangemerkt. De CRvB lijkt hier nu anders over te denken (uitspraak van 15 juni 2023) en heeft overwogen:

‘hoe zeer ook geldt dat ingrijpende ervaringen onvermijdelijk zijn in deze functies, dit niet eraan af doet dat die ervaringen, zeker niet als die zich herhaaldelijk voordoen, in het gewone leven uitzonderlijk zijn’

De CRvB blijft daarom het criterium hanteren dat sprake moet zijn van buitensporigheid. Dit wordt echter los gezien van de vraag of de werkzaamheden waar het om gaat al dan niet als inherent aan de betrokken functie zijn te beschouwen.

In de genoemde uitspraak van de Centrale Raad van Beroep van 15 juni 2023 ging het om een brandweerman. Voor deze beroepsgroep geldt er nog geen landelijke regeling, zoals die er wel is bij de politie en bij Defensie.  In maart 2024 heeft Zembla een uitzending “Opgebrand” vertoond. Daarin kwamen brandweerlieden aan het woord met PTSS.

Erkenning van PTSS als beroepsziekte?

Naar aanleiding van deze uitzending heeft demissionair minister van Justitie en Veiligheid, Dilan Yesilgöz”, aangedrongen op erkenning van PTSS als beroepsziekte en een landelijke regeling. De Raad van Commandanten (RCDV) heeft voorgesteld om met een landelijke regeling te komen, waarachter ook de voorzitters van de Veiligheidsregio’s zich hebben geschaard. Uit het laatste debat in de Tweede Kamer is gebleken dat deze landelijke regeling in oktober 2024 klaar zou moeten zijn. Hopelijk komt die landelijke regeling er inderdaad snel!

Meer weten? Neem gerust contact op met mr. Lieke Boon. Zij schreef al eerder over PTSS.